Apel do Bundestagu i niemieckiego społeczeństwa wzniesienia Pomnika ku Czci Polaków w centrum Berlina

upamiętniającego polskie ofiary okupacji niemieckiej w latach 1939-1945

Nie ma prawie żadnej polskiej rodziny, której nie dotknęłaby okupacja niemiecka lat 1939-1945. W Niemczech wiedza na temat tej barbarzyńskiej krzywdy jest stanowczo niewystarczająca.

W następstwie zawartego 23 sierpnia 1939 roku między Niemcami i Związkiem Radzieckim tajnego protokołu o podziale Polski 1 września doszło do niemieckiej agresji na Polskę. Towarzyszyły jej potworne zbrodnie wojenne – masowe rozstrzeliwania jeńców wojennych i cywilów, celowe mordowanie przez policję i SS dziesiątek tysięcy ludzi należących do polskiej inteligencji i elity narodu polskiego, zniszczenie setek polskich miast i wsi przez Wehrmacht. Miliony Polek i Polaków deportowano do niewolniczej pracy w III Rzeszy. W niemieckich obozach zagłady na polskiej ziemi zamordowano sześć milionów Żydów, połowę z nich stanowili obywatele polscy. Kolejne trzy miliony nieżydowskich obywateli Polski padły również ofiarą niemieckich zbrodni. Przed wycofaniem się wojsk niemieckich w latach 1944/45 stolicę Polski, Warszawę, zrównano z ziemią.

Czyż te niewyobrażalnie wielkie ofiary, cierpienia i poniżenia, jakich doświadczyli Polacy ze strony zbrodniczej niemieckiej okupacji w latach 1939-1945 nie zasługują na osobny znak upamiętnienia w centrum naszej stolicy?

Ufundowanie Pomnika poświęconego polskim ofiarom niemieckiej okupacji w latach 1939-1945 jest od lat wspólnym celem wielu osób zabiegających o porozumienie i pojednanie, Niemców i Polaków. Idea ta była bliska sercu zmarłego w 2015 roku Władysława Bartoszewskiego, byłego więźnia KL Auschwitz i patrona polsko-niemieckiego pojednania. Niedawno szef gabinetu polskiego Prezydenta próżno poszukiwał w Berlinie miejsca, w którym mógłby złożyć wieniec. Wzniesiony przez NRD w dzielnicy Berlina Friedrichshain „Pomnik polskiego żołnierza i niemieckiego antyfaszysty” nie odpowiada w swoim artystycznym i politycznym założseniu takiemu przeznaczeniu. 2

Naprzeciwko przyszłego Centrum Dokumentacji Federalnej Fundacji „Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie” w Deutschlandhaus przy Askanischer Platz znajduje się publiczny skwer, w szczególny sposób nadający się do zbudowania na nim Pomnika ku Czci Polskich Ofiar Okupacji Niemieckiej w latach 1939-1945. Jest to stosowne miejsce, by wznieść tu pnący się ku górze, z daleka widoczny znak upamiętnienia w polityczno-symbolicznym centrum niemieckiej stolicy. Centrum to rozciąga się od Reichstagu z Pomnikiem ku Czci Żołnierza Radzieckiego po Bramę Brandenburską z Pomnikiem ku Czci Ofiar Holocaustu oraz Pomnikami Ofiar w Tiergarten, od przedstawicielstw poszczególnych landów po resztki muru berlińskiego przy Potsdamer Platz, od Bundesratu przy Leipziger Platz po berliński parlament Berliner Abgeordnetenhaus, wreszcie aż po Topografię Terroru i Askanischer Platz z wojenną ruiną dworca Anhalter Bahnhof oraz Centrum Dokumentacji niemieckiej, polskiej i europejskiej historii ucieczki i wypędzenia oraz ich przyczyn.

Godny Pomnik ku Czci Polaków przy Askanischer Platz byłby polsko-niemieckim znakiem, który stawiałby w nierozerwalnym związku przyczynowo-skutkowym wojnę, zagładę, ucieczkę, wypędzenie i pojednanie. Tym samym zakończyć można byłoby również spór wokół Centrum Dokumentacji, co jest warunkiem owocnej współpracy pomiędzy Polakami i Niemcami w ramach historycznych badań oraz pamięci o wojnie i jej skutkach.

Cel, jakim jest polsko-niemieckie pojednanie, podobne do przyjaźni niemiecko-francuskiej, jaką udało się osiągnąć, pozostaje, jak dotąd, niezrealizowany. Nawet narodowo-socjalistyczna dyktatura uszanowała Francję jako naród. Polska jako naród miała natomiast zostać zniszczona. Tylko wówczas, gdy o tym nie zapomnimy i gdy nasz drugi wielki sąsiad, Polska, będzie dziś respektowany jako naród w pełni swojej godności i wolności, sąsiedztwo może przerodzić się w przyjaźń.

Wzniesienie odpowiedniego symbolu byłoby tego godnym uczczeniem.

Berlin, 15 listopada 2017 roku

Apel podpisali:

Unterzeichner des Aufrufs

An den Deutschen Bundestag und die deutsche Öffentlichkeit

Ein Polen-Denkmal in der Mitte Berlins

Zum Gedenken an die polnischen Opfer der deutschen Besatzung 1939-1945

Dr. Felix Ackermann, Deutsches Historisches Institut Warschau

Prof. Dr. Martin Aust, Geschichte und Kultur Osteuropas, Universität Bonn

Prof. Klaus Bachmann, Universität für Sozial- und Geisteswissenschaften Warschau

Kurt Beck, Ministerpräsident a. D., Vorsitzender der Friedrich-Ebert-Stiftung, Bonn

Marieluise Beck, Zentrum Liberale Moderne, Berlin

Volker Beck, MdB, Bundestagsfraktion Bündnis 90/Die Grünen, Berlin

Prof. Dr. Dieter Bingen, Direktor, Deutsches Polen-Institut Darmstadt

Dr. Jochen Böhler, Imre Kertéz Kolleg Jena, Visiting Professor Sorbonne, DHI Paris

Elmar Brok, Mitglied des Europäischen Parlaments, Brüssel

Frank Burgdörfer, Mitglied des Vorstandes der Europäischen Bewegung, Berlin

Viola von Cramon-Taubadel, MdB 2009 -2013, Vorsitz. Sonnenberg-Kreis St. Andreasberg

Dr. Detmar Doering, Publizist, z. Zt. Prag

Hans Eichel, Bundesfinanzminister a. D., Kassel

Roland Feicht, Friedrich-Ebert-Stiftung Warschau

Dr. Marcus Felsner, ehem. Vorsitz. d. Osteuropavereins  d. deutschen Wirtschaft, Berlin

Ralf Fücks, ehemaliger Vorstand der Heinrich-Böll-Stiftung

Prof. Dr. Stefan Garsztecki, Kultur- und Länderstudien Ostmitteleuropas, TU Chemnitz

Professor Timothy Garton Ash, St Antony’s College, University of Oxford

Irene Hahn-Fuhr, Heinrich-Böll-Stiftung Warschau

Prof. i.R. Dr. Hans Henning Hahn, Historiker, Carl von Ossietzky Universität Oldenburg

Rebecca Harms, Mitglied des Europäischen Parlaments in der Grünen/EFA Fraktion, Brüssel

Prof. em. Dr. Heiko Haumann, Departement Geschichte, Universität Basel

Dr. Heidi Hein-Kircher, Herder-Institut für historische Ostmitteleuropaforschung, Marburg

Christoph Heubner,  Exekutiv-Vizepräsident des Internationalen Auschwitz Komitees, Berlin

Dr. Andrzej Kaluza, Deutsches Polen-Institut Darmstadt

Thorsten Klute, NRW-Staatssekretär a. D., Versmold

Ute Kochlowski-Kadjaia, Osteuropaverein der deutschen Wirtschaft e.V., Berlin

Hartmut Koschyk, Bundesbeauftragter für Aussiedler und nation. Minderheiten, Bayreuth

Prof. Dr. Claudia Kraft, Europäische Zeitgeschichte seit 1945, Universität Siegen

Prof. Dr. Jan Kusber, Vizepräsident der Deutschen Gesellschaft für Osteuropakunde, Mainz

Dr. Andreas Lawaty, Historiker, Lüneburg

Dr. Peter Oliver Loew, Deutsches Polen-Institut Darmstadt

Manfred Mack, Deutsches Polen-Institut Darmstadt

Dr. h.c. Lothar de Maizière, Ministerpräsident a. D., Bundesminister a. D, Berlin

Marko Martin, Schriftsteller und Stadtschreiber Wrocław/Breslau 2016, Berlin

Florian Mausbach, Präsident i. R., Bundesamt für Bauwesen und Raumordnung, Berlin

Aiman A. Mazyek, Vorsitzender des Zentralrats der Muslime in Deutschland, Köln

Steffen Möller, Kabarettist und Autor („Viva Polonia“), Berlin/Warschau

Prof. Dr. Andreas Nachama, Direktor, Topographie des Terrors, Berlin

Prof. Dr. Norman Naimark, Stanford University

Kurt Nelhiebel, Publizist (Conrad Taler), Bremen

Dietmar Nietan, MdB, dt.-pl. Parlamentariergruppe, Vors. dt.-pl. Gesellschaft BV, Berlin

Thomas Nord, MdB, Vorsitzender der dt.-pl. Parlamentariergruppe, Frankfurt (Oder)

Prof. Dr. Julia Obertreis, Vorsitzende, Verband der Osteuropahistoriker/innen, Erlangen

Dr. Hans-Gert Pöttering, Präsident des Europäischen Parlaments a.D., Vorsitzender der Konrad-Adenauer-Stiftung, Berlin

Prof. Dr. Joachim von Puttkamer, Historisches Institut, Friedrich-Schiller-Universität Jena

Prof. Jan Plamper, Historiker, Goldsmiths, University of London

Uwe Rada, Publizist und Autor („Die Oder“), Berlin

Prof. Dr. Miloš Řezník, Direktor, Deutsches Historisches Institut Warschau

Felix Riefer, Beiratsmitglied im Lew Kopelew Forum Köln

Jun. Prof. Dr. Maren Röger, Universität Augsburg, Deutschland und das östliche Europa

Manuel Sarrazin, MdB, dt.-pl. Parlamentariergruppe, Hamburg

Wolfgang Schneiderhan, Generalinspekteur der Bundeswehr a. D., Präsident d. Volksbundes Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V., Berlin

Prof. Dr. Günter Schödl, Humboldt-Universität Berlin, i.R.

Prof. Dr. Dietrich Scholze, Direktor i. R., Sorbisches Institut Bautzen

Froben Dietrich Schulz, Vorsitzender Deutsch-Polnische Gesellschaft Franken, Nürnberg

Prof. Dr. Martin Schulze-Wessel, Direktor des Collegium Carolinum München

Prof. Dr. Gesine Schwan, Humboldt-Viadrina Governance Platform gGmbH, Berlin

Dr. Stephan Stach, Institut für Zeitgeschichte der Tschech. Akademie der Wissensch., Prag

Dr. Katrin Steffen, Nordost-Institut an der Universität Hamburg (IKGN e.V.)

Prof. Dr. Eckart D. Stratenschulte, Vorstandsmitglied der Deutschen Nationalstiftung, Berlin

Dietmar Stüdemann, Botschafter a. D., Berlin

Prof. Dr. Rita Süssmuth, Bundestagspräsidentin, Berlin

Dr. h.c. Wolfgang Thierse, Bundestagspräsident, Berlin

Ulrike Trautwein, Generalsuperintendentin Berlin, Ev. Kirche Bln-BB-schles. Oberlausitz

Dr. Hans-Christian Trepte, Dozent am Institut für Slavistik der Universität Leipzig

Prof. Dr. Stefan Troebst, Historiker, Universität Leipzig

Dr. Konrad Vanja, Museumsdirektor und Professor a. D., Ansbach

Prof. Dr. Claudia Weber, Europäische Zeitgeschichte, Viadrina Frankfurt (Oder)

Prof. Dr. Michael Wildt, Historiker, Humboldt-Universität Berlin

Dr. Klaus Wittmann, Brigadegeneral a.D., Senior Fellow Aspen Institute Deutschland, Berlin

Dietmar Woidke, Ministerpräsident, Koordinator für die deutsch-polnische zwischengesellschaftliche und grenznahe Zusammenarbeit, Potsdam

Prof. Dr. Klaus Ziemer, Direktor a. D. Deutsches Historisches Institut Warschau, Trier

Prof. Dr. Christoph Zöpel, Staatsminister a. D., Bochum

Berlin, 15. November 2017

Komentarze

komentarzy